خروجی فرمت کوبی (COBie) ابزار جدید نرم‌افزار رویت

به گزارش بیمانا ایجاد خروجی کوبی در نرم‌افزار رویت موجب شده است تا اطلاعات و داده‌های مورد نظر ساخت و بهره‌برداری ساختمان همراه با مدل سه‌بعدی در اختیار کاربران قرار بگیرد. این کار به یکپارچگی بین مدل هندسی سه‌بعدی و اطلاعات ساخت و بهره‌برداری، منجر شده است.

با قرار گرفتن گزینه خروجی IFC در نرم‌افزار رویت اطلاعات مدل سه‌بعدی اطلاعات ساختمان در قالب فرمت کوبی (COBie) ارائه می‌شود.

فرمت کوبی (COBie) چیست؟

گفتنی است با فراگیر شدن استفاده از محیطهای تعاملی سه‌بعدی در پروژه‌های ساختمانی؛ ساماندهی داده‌ها و اطلاعاتی که بر روی مدل سه‌بعدی ذخیره می‌شوند، از اهمیت خاصی برخوردار شده است. فرمت استاندارد تبادل اطلاعات ساخت و بهره برداری ساختمان (COBie) بعنوان فرمت نامزد ارائه الکترونیکی اطلاعات و داده‌های مربوط به دارایی معرفی شده است.

ادامه مطلب...

فناوری در مدیریت

بکارگیری فناوری در مدیریت پروژه، الزام امروز موفقیت در پروژه‌ها است. ظهور فناوری‌های VDC و BIM ، با هدف بهبود فرایند مدیریت ساخت پروژه‌ها نشان دهنده نقش و جایگاه ویژه فناوری در مدیریت است. فناوری‌های جدید در حقیقت ابزارهای لازم را برای مدیران در سطوح مختلف پروژه‌ها فراهم می‌کنند. این ابزارها دستیابی به امکانات لازم برای پیاده‌سازی سطوح دانشی و مهارتی لازم برای پیش برد موفق پروژه‌ها را برای مدیران ساده می‌کنند. به کمک فناوری در مدیریت می‌توان فرایندهای مدیریتی مختلف را به شرح زیر در پروژه‌ها ارتقا داد: ۱- ارتقا یکپارچگی و هماهنگی در سطوح اطلاعاتی و روابط بین فردی و تیمی در پروژه: این امکان، بواسطه پیاده‌سازی رویه‌های کاری در نرم‌افزارها و همچنین ایجاد پایگاه داده مشترک و بستر گرافیکی یکتا بین ذینفعان در پروژه‌ها فراهم می‌شود. ۲- پیش برد پروژه طبق زمان‌بندی از قبل برنامه‌ریزی شده: بهره‌گیری از فناوری بیم (BIM) در طراحی و ساخت مجازی پروژه (VDC) امکان برنامه‌ریزی دقیق و مطمئن فرایندهای ساخت را به صورت مجازی و قبل از شروع عملیات ساخت واقعی فراهم می‌کند. بدین ترتیب با وجود یک مدل مجازی از آنچه در واقعیت ساخته خواهد شد، تیم پروژه قبل از شروع عملیات اجرایی می‌تواند با بررسی زوایای مختلف کار و آگاهی یافتن از احجام و مقادیر مصالح و تجهیزات، نیروی انسانی و ماشین آلات برنامه‌ریزی دقیق و مطمئنی برای انجام کار ارائه نماید. ۳- پایبندی به بودجه برنامه‌ریزی شده: فناوری بیم (BIM) امکان برآورد هزینه اجرای پروژه را با دقت بالا بلافاصله پس از ایجاد مدل اطلاعات ساختمان فراهم می‌کند. این فناوری در هر لحظه از پروژه اطلاعات هزینه‌ای شامل هزینه واقعی، ارزش کسب شده از هزینه کرد و هزینه‌ای که باید انجام می‌شده است یا به عبارت دیگر، شاخص‌ها و اطلاعات نموداری مرتبط با مدیریت ارزش حاصله را در اختیار مدیران قرار می‌دهد. بدین ترتیب مدیران با بهره‌گیری از فناوری در مدیریت همواره می‌تواند مدیریت هزینه‌ای قوی بر پروژه داشته باشند. ۴- ارتقا کیفیت: به کمک فناوری‌های نوین، امکان نظارت و کنترل دقیق بر فرایندهای طراحی، نظارت و اجرا فراهم می‌گردد و بدین ترتیب به صورت سیستماتیک کیفیت انجام کار تضمین می‌شود. ۵- مدیریت منابع انسانی و همچنین تأمین و تدارکات پروژه: تجمیع اطلاعات پروژه به صورت یکپارچه و یکتا در پایگاه داده پروژه، امکان در اختیار گرفتن اطلاعات تأمین و تدارکات و نیروی انسانی را در پروژه، برای مدیریت کارامد منابع و بهبود بازدهی در مدیریت تأمین و تدارکات هموار می‌کند. ۶- تسهیل مدیریت ریسک: ایجاد شفافیت در ابعاد مختلف پروژه و رفع زود هنگام مشکلات به کمک فناوری، فرایند پیچیده مدیریت ریسک را برای مدیران ساده نموده و پیاده‌سازی عملی آن را امکان‌پذیر می‌کند.

مدلسازی اطلاعات ساختمان

مدلسازی اطلاعات ساختمان فرایند ایجاد مدل اطلاعاتی ساختمان است. این مدل، یک مدل اطلاعاتی غنی، تشکیل شده از منابع اطلاعاتی چندگانه است، که المان‌ها و اطلاعات آن می‌توانند در میان بهره‌برداران به اشتراک گذاشته شوند و در طول چرخه حیات یک ساختمان از لحظه آغازین ساخت تا هنگام از بین رفتن آن مورد استفاده قرار گیرند. مدل اطلاعات ساختمان، در بر گیرنده اطلاعاتی از قبیل مشخصات قراردادها، مشخصات فنی، کارکنان، برنامه‌ریزی‌ها، متره و برآورد، هزینه، فضاها و مشخصات ابعادی است. بر این اساس مدلسازی اطلاعات ساختمان، ارائه دیجیتالی مشخصات فیزیکی و کاربردی از تسهیلات یا به عبارت دیگر هر ساخته بشری است. در فرایند مدلسازی اطلاعات ساختمان، با ساخت مجازی اجزاء واقعی ساختمان و ثبت و ذخیره اطلاعات مختلف، طیف گسترده و جامعی از اطلاعات فنی، اجرایی، دارایی، تسهیلاتی، زمانی و هزینه‌ای به صورت یکپارچه و همزمان بین ذینفعان به اشتراک گذاشته می‌شود، بر این اساس فرایند نظارت و کنترل جامع بر پروژه به صورت سیستمی در همه ارکان طراحی، اجرا و بهره برداری پیاده‌سازی شده و با افزایش بهره‌وری، منافع قابل توجه زمانی و مالی حاصل می‌‌شود. مدلسازی اطلاعات ساختمان در چهار سطح در پروژه‌ها انجام می‌شود. سطح صفر، که ابتدایی‌ترین حالت انجام کار است، این سطح به معنی انجام کار بدون انجام تشریک مساعی هدفمند در پروژه است. در این سطح، تنها نقشه‌های دوبعدی به عنوان اطلاعات تهیه شده، تولید می‌شود. این رویکرد در کشورهای صنعتی پشت سر گذاشته شده و بخش عمده صنعت در این کشورها از این مرحله جلوتر است. سطح یک مدلسازی اطلاعات ساختمان، ترکیبی از استفاده از نقشه­‌های دوبعدی برای تأیید مدارک و اطلاعات محصول و مدل سه‌بعدی هندسی برای کار مفهومی است. در این سطح، نقشه‌ها بر پایه استاندارد تعریف شده مدیریت می‌­شوند و اطلاعات به صورت الکترونیک از یک پایگاه داده مشترک که اغلب توسط پیمانکار مدیریت می­‌شود به اشتراک گذاشته می‌­شوند. در این سطح، مدل بین اعضای تیم پروژه به اشتراک گذاشته نمی­‌شود. سطح دو مدلسازی اطلاعات ساختمان، که به معنای همکاری مشترک تمام تیم‌های پروژه است. در این سطح کلیه عوامل پروژه، مدل‌های سه‌بعدی خود را، که الزاماً یک مدل واحد نیستند، به اشتراک می‌­گذارند. یک ویژگی بارز این سطح از مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)، نحوه تبادل اطلاعات بین طرفین است. اطلاعات طراحی می­ تواند از طریق فرمت از قبل تعریف شده، که هر سازمانی می‌تواند آن را به مدل خودش اضافه نماید، برای تهیه مدل یکپارچه فناوری بیم (BIM) تجمیع گردد. تجمیع مدل‌های بخش‌های مختلف امکان انجام کنترل‌های چند جانبه و پرسشگرانه را بین تیم‌های مختلف فراهم می‌نماید. بنابراین تمام ابزارهای کامپیوتری مورد استفاده در این سطح باید قابلیت پشتیبانی از فرمت‌های مشترک تیمی را داشته باشند. سطح سه مدلسازی اطلاعات ساختمان، سطح ایده­‌آل بهره‌گیری از این فناوری است. در این سطح، همکاری مشترک کلیه تیم‌ها بر روی یک مدل واحد مشترک قرار گرفته در یک مخزن متمرکز انجام می‌شود. تمام گروه­‌های فعال در پروژه می­‌توانند به این مدل دسترسی داشته باشند و آن را به روز نمایند. ویژگی متمرکز بودن اطلاعات و یکتایی مدل سبب از بین رفتن ریسک اطلاعات متناقض می‌­شود. این رویکرد با عنوان BIM باز (OpenBIM) شناخته می‌­شود.

مدیریت اطلاعات ساختمان

مدیریت اطلاعات ساختمان به معنی گردآوری، سازماندهی، کنترل، ترکیب، پردازش و بازیابی اطلاعات ساختمان از منابع مختلف به صورت امن و ارائه آن به ذینفعان، با امکان تعریف دسترسی تفکیکی و طبقه­‌بندی شده به آنها است. مدیریت اطلاعات ساختمان همچنین نگهداری از اطلاعات در طول چرخه عمر ساختمان را نیز در بر می‌گیرد. به عبارت دیگر، مدیریت اطلاعات ساختمان به‌معنی توانایی در ایجاد، حفظ، بازیابی و ایجاد دسترسی فوری به اطلاعات درست، در مکان درست، در ساختار درست، در دست افراد درست با کمترین هزینه، در بهترین زمان برای اتخاذ تصمیم درست است. مدیریت اطلاعات ساختمان، که با ظهور فناوری بیم امکان‌پذیر شده است، رکن اصلی موفقیت در مدیریت پروژه، شامل مدیریت فنی و مهندسی، مدیریت زمان‌بندی و ساخت، مدیریت هزینه‌های فرایندهای طراحی، ساخت و بهره‌برداری و همچنین مدیریت تأمین و تدارکات محسوب می‌شود. مدیریت اطلاعات ساختمان به کمک فناوری بیم، امکان مدیریت روان پروژه را در بستری چابک، روان و مطمئن فراهم کرده است. به عبارت دیگر، مدیریت اطلاعات ساختمان با بهره‌گیری از فناوری مدلسازی اطلاعات ساختمان، دسترسی طبقه‌بندی شده و کارآمد به کلیه اطلاعات فنی و مهندسی، زمانی و هزینه‌ای دیسیپلین‌های مختلف پروژه، شامل اطلاعات مربوط به مشخصات فنی، اطلاعات مربوط به ابعاد و جزئیات هندسی، احجام و مقادیر اجزای طرح، تاریخچه تغییرات، ساختمان مصالح، مشخصات مصالح، نقشه‌ها و مدارک مهندسی را به صورت کاملاً یکپارچه فراهم می‌کند. بدین ترتیب در بستر این فناوری، با ایجاد یکپارچگی اطلاعاتی بین تخصص‌ها و عوامل مختلف پروژه و با ارائه به‌موقع اطلاعات صحیح و دقیق، مدیریت انجام کار چابک می‌شود. از مدیریت اطلاعات ساختمان، مدلسازی اطلاعات ساختمان و مدل اطلاعات ساختمان به‌عنوان سه “میم” سازنده فناوری بیم یا BIM یاد می‌شود. یکپارچگی اطلاعاتی حاصل از پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) به ذینفعان پروژه کمک می‌کند تا درکی یکسان از پروژه‌ای که قرار است در آینده ساخته شود یا در حال اجرا است، داشته باشند. جمع‌آوری و مدیریت اطلاعات در یک بستر مشترک باعث حذف اطلاعات غیر واقعی و تأیید نشده در پروژه می‌شود. به کمک پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) در پروژه، تنها یک منبع حقیقت در پروژه وجود خواهد داشت و آن اطلاعاتی است که کلیه ذینفعان با رعایت حقوق دسترسی آن را در اختیار دارند.

مدل اطلاعات ساختمان

مدل اطلاعات ساختمان، یک مدل اطلاعاتی غنی، تشکیل شده از منابع اطلاعاتی چندگانه است، که المان‌های آن می‌توانند در میان بهره‌برداران به اشتراک گذاشته شده و در طول چرخه حیات یک ساختمان از لحظه آغازین ساخت تا هنگام از بین رفتن آن، نگهداری و بهره‌ برداری شوند. مدل اطلاعات ساختمان می‌تواند شامل مشخصات قراردادها، مشخصات فنی، کارکنان، برنامه‌ریزی‌ها، متره و برآورد، فضاها و مشخصات ابعادی باشد(NBS,2011). به عبارت دیگر، فناوری بیم (BIM) ارائه دیجیتالی مشخصات فیزیکی و کاربردی تسهیلات است. برای مدل اطلاعات ساختمان، ابعاد مختلفی تعریف شده است. صرف نظر از بعضی اختلاف ‌نظرها در نامگذاری اسمی ابعاد فناوری بیم (BIM)، کاربردهای مدل اطلاعات ساختمان عبارتند از: مدیریت اسناد و مدارک پروژه (۲D)، مدل سه‌بعدی غنی از اطلاعات (۳D)، مدل مدیریت اطلاعات زمانی (۴D)، مدل مدیریت اطلاعات هزینه‌ای (۵D)، مدل اطلاعات مدیریت اداره و نگهداری (۶D) و مدل مدیریت انرژی پایدار (۷D). از میان ابعاد مختلف مدل اطلاعات ساختمان، ابعاد ۴D و ۵D از اهمیت مدیریت پروژه‌ای قابل توجهی در پروژه‌ها بر خوردارند و از ابزارهای مهم فناوری در مدیریت محسوب می‌شوند. بعد چهارم مدل اطلاعات ساختمان، به معنی اتصال برنامه زمان‌بندی به مدل اطلاعات سه بعدی است. ساخت مدل‌های ۴D به ذینفعان پروژه‌های ساختمانی (معماران، مهندسین، پیمانکاران، کارفرمایان و سرمایه گذاران) این امکان را می‌دهد تا با تجسم و مشاهده اتفاقات و رویدادها در پیشرفت‌های عملیات اجرایی در طول چرخه حیات پروژه، تصمیم‌های مناسب مدیریتی و اجرایی را اتخاذ نموده و با مشاهده تصاویر مجازی از واقعیتی که در آینده روی می‌دهد و همچنین با رصد اتفاقات جاری از هدر رفتن زمان و هزینه جلوگیری نمایند. بعد پنجم مدل اطلاعات ساختمان، با برقراری اتصال مدل با اطلاعات هزینه‌ای مرتبط با اجزاء مدل چهار بعدی اطلاعات ساختمانی (۴D)، ایجاد می‌شود. این مدل ذینفعان مختلف پروژه (معماران، مهندسین، پیمانکاران، مالکان، سرمایه‌‌گذاران، تأمین‌کنندگان مالی) را قادر می‌سازد تا میزان پیشرفت عملیات اجرایی و هزینه‌های پروژه را در طول زمان، قبل از شروع پروژه مشاهده و برنامه‌‌ریزی کرده و با شروع پروژه، بر جریان مالی و زمانی پروژه کنترل و نظارت نمایند. این تکنیک مدیریت پروژه متمرکز فناوری بیم (BIM)، پتانسیل بهبود مدیریت تحویل انواع پروژه، با سایزها و پیچیدگی‌های مختلف را دارد.