بیمانا
مدیریت طرح، ساخت و بهره‌برداری پروژه‌های عمرانیبیمانا
مدیریت طرح، ساخت و بهره‌برداری پروژه‌های عمرانیتحلیل ماتریس سوات (SWOT) بر فناوری بیم (BIM) در مدیریت پروژه‌های ساختمانی
بیمانا: هم‌اکنون مدل‌های سه‌بعدی اطلاعات ساختمان به شکل گسترده‌ای در صنعت ساختوساز و مدیریت پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شوند. از سوی دیگر از مدل اطلاعات ساختمان برای مدیریت اطلاعات در طول چرخه حیات ساختمان نیز استفاده می‌شود. در این مقاله با استفاده از تحلیل سوات (SWOT) شرایط داخلی و محیطی بر روی فناوری بیم (BIM) ارزیابی می‌شود. کلمه سوات (SWOT) مخفف کلمات نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weakness)، فرصت‌ها (Opportunities) و تهدیدها (Threats) میباشد. در واقع این روش یک روش ساختاریافته برای سنجش این چهار فاکتور (چهار عامل مذکور) درمورد یک پروژه و یا یک معامله تجاری است.
از این روش می‌توان در یک شرکت، پروژه، محصول، صنعت، سازمان و یا حتی برای یک فرد استفاده کرد. با تحلیل ماتریس سوات می‌توان نقاط قوت و ضعف حاصل از پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) در یک پروژه ساختمانی را آشکار نمود. این تحلیل، سپس به بررسی فرصت‌ها و خطراتی می‌پردازد که در نتیجه این پیاده‌سازی رخ می‌دهد.
نقاط قوت
• تحلیل ماتریس سوات نشان می‌دهد که مدلسازی اطلاعات ساختمان، بهرهوری را افزایش داده و درنتیجه در هزینه و زمان پروژه صرفه‌جویی می‌شود؛
• طرح‌های سه‌بعدی از یک پروژه ساختمانی ارائه می‌کند که قابلیت الصاق اطلاعات به المان‌ها ،ویژگی بارز و پیشرفته این روش به حساب میآید؛
• در مدلسازی اطلاعات، مراحل ساختوساز جهت انجام پروژه مشخص می‌شود. به این ترتیب کل مراحل ساختوساز بصورت روان، بدون اشکال و درست اجرا خواهند شد؛
• پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) باعث کاهش خطاها می‌شود. درنتیجه استفاده از این فناوری می‌توان به نحو مطلوبی از خطرات احتمالی که ممکن است در طول زمان ساخت یک پروژه رخ دهد، جلوگیری به عمل آورد؛
• استفاده از این سامانه مصرف انرژی را در طول چرخه حیات ساختمان، بطور قابل توجهی کاهش می‌دهد؛
• حتی شرکت‌های کوچک نیز می‌توانند پروژه‌های خود را روی فناوری بیم (BIM) اجرا کنند؛
• فناوری بیم (BIM) در همه بخش‌های صنعت ساختمان از جمله ساختوساز، مهندسی، معدن، مدیریت اداره و نگهداری ساختمان و غیره بطور گسترده قابل استفاده میباشد؛
نقاط ضعف
• این سامانه همکاری در میان مشاغل مختلف را به شکل دلخواه تسهیل نمی‌کند؛
• فناوری بیم (BIM) به جای تمرکز بر روی اطلاعات بیشتر، بر روی خود ساختمان تمرکز دارد؛
• برای پیاده‌سازی کارآمد فناوری بیم (BIM)، بخش‌های مختلف یک شرکت باید با یکدیگر همکاری کنند؛
• به منظور اجرای فناوری بیم (BIM) در کشورهای مختلف، دولت‌های مرکزی هر کشور باید به‌شکل چشمگیری در پیاده‌سازی این روش پیشرو باشند؛
• هیچ بستر نرم‌افزاری و پایگاه اطلاعات مشترک و جهانی برای فناوری بیم (BIM) وجود ندارد؛
• با اینکه فناوری بیم (BIM) به صرفه‌جویی هزینه‌ها کمک می‌کند اما خود نیاز به صرف هزینه‌های اولیه برای پیاده‌سازی نرم‌افزارها و آموزش کارکنان دارد؛
فرصت‌ها
• پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) به دلیل نیاز به آموزش، می‌تواند فرصت‌های ارتباطی بین‌المللی ایجاد کند؛
• سامانه فناوری بیم (BIM) تمامی اطلاعات پروژه را حتی قبل از شروع به ساخت جمع‌آوری می‌کند. از این رو از آن با عنوان DNA ساختوساز در آینده یاد می‌شود؛
• پیاده‌سازی فناوری بیم (BIM) به توسعه مهارت‌ها و همچنین دانش نوین در این حوزه یاری می‌رساند؛
خطرات
• پیاده‌سازی پروژه‌ها با فناوری بیم (BIM) اجرای کار به شیوه‌های قدیمی‌تر (شیوه های سنتی کار) را تضعیف می‌کند؛
• در صورت اجرایی شدن فناوری بیم (BIM)، نوع قراردادهای ساختوساز ساختمانی باید تغییر کند؛
• جهت تسلط کامل بر فناوری بیم (BIM) باید بر چالش‌ها و محدودیت‌های خاصی غلبه نمود؛
• تعداد شرکت‌های ساختمانی که این فناوی را اجرا می‌کنند اندک هستند، بنابراین تعداد ارائه دهندگان این خدمات نیز کم هستند؛
مدیریت پروژه نوین با فناوری های نوین
مدیریت پروژه نوین با ابزارها و روش‌های نوینی پا به عرصه وجود نهاده است. مدلسازی اطلاعات ساختمان و یا فناوری بیم (BIM) ابزاری جدید و مناسب جهت مدیریت پروژه‌های ساختوساز است.
بیمانا: فعالیت‌ها و مهارت‌های زیادی لازم است تا ایده‌ها و طرح‌های معماران و مهندسین پیاده‌سازی شود. مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) سعی در استانداردسازی کارآتر و کارآمدتر تولید و تبادل اطلاعات در طراحی، ساخت و مدیریت اداره و نگهداری دارد. این فناوری تنها مربوط به ساختمان‌ها نیست بلکه مفهوم بسیار گسترده‌ای در خود دارد که در انواع پروژه‌ها همانند جاده‌ها، راه‌آهن، و پروژه‌های زیربنایی نیز بکار گرفته می‌شود. مدلسازی اطلاعات ساختمان، اکنون امری بسیار تأثیرگذار در سازماندهی کل زنجیره عرضه، تأمین و تدارکات است که می‌تواند رابط بین تولیدکنندگان، سازندگان و طراحان باشد و به نوعی مدیریت پروژه نوین با فناوری بیم در تمامی چرخه حیات پروژه اعمال می‌گردد. گفتنی است “مدلسازی اطلاعات ساختمان” موارد زیادی را شامل می‌شود. می‌توان به خط‌مشی‌ها، فرضیات، تصمیم‌های استراتژیک، زنجیره تأمین و تدارکات، مشخصات، ارزیابی کاربران، مقررات و طراحی پایدار اشاره کرد. همه موارد فوق بخش‌های کلیدی “مدل اطلاعاتی” پروژه هستند که به ایجاد اطلاعات کافی برای مدیریت شفاف‌تر دارایی‌ها در طول پیشرفت پروژه می‌انجامند. میدانیم که حجم اطلاعات تولید شده در طول دوره بهره‌برداری، بیشتر از زمان طراحی و ساخت پروژه است. اما نیاز است سازماندهی و کنترل کیفیت اطلاعات، از همان مراحل ابتدایی و در طول کل دوره حیات پروژه انجام شود. مدیریت پروژه نوین در بیشتر موارد مدیریت پروژه نوین با فناوری بیم (BIM) به اشتباه فقط تداعی کننده مدل¬های گرافیکی سه‌بعدی است. اما در واقع این مدل دربرگیرنده مشخصات و اطلاعات فنی، ریسک¬ها، برنامه¬های مدیریت و نگهداری پیشگیرانه و بسیاری از موارد دیگر است که اینها تنها قسمتی از آن هستند. اعمال فناوری بیم در پروژه‌های بزرگ، یکی از برنامه‌های استراتژیک در بسیاری از کشورهای پیشرفته است. در همین راستا از سال ۲۰۱۶ استفاده از سطح دوم فناوری بیم (BIM) در انگلستان الزامی شده است. البته برای اجرای کامل مدیریت پروژه نوین با فناوری بیم راه درازی در پیش است تا بازگشت سرمایه به این پروژه‌های بزرگ با انتخاب‌های درست انجام شود.
تهیه شده توسط : مهرداد یاوری