مدل اطلاعات ساختمان، یک مدل اطلاعاتی غنی، تشکیل شده از منابع اطلاعاتی چندگانه است، که المانهای آن میتوانند در میان بهرهبرداران به اشتراک گذاشته شده و در طول چرخه حیات یک ساختمان از لحظه آغازین ساخت تا هنگام از بین رفتن آن، نگهداری و بهره برداری شوند. مدل اطلاعات ساختمان میتواند شامل مشخصات قراردادها، مشخصات فنی، کارکنان، برنامهریزیها، متره و برآورد، فضاها و مشخصات ابعادی باشد(NBS,2011). به عبارت دیگر، فناوری بیم (BIM) ارائه دیجیتالی مشخصات فیزیکی و کاربردی تسهیلات است. برای مدل اطلاعات ساختمان، ابعاد مختلفی تعریف شده است. صرف نظر از بعضی اختلاف نظرها در نامگذاری اسمی ابعاد فناوری بیم (BIM)، کاربردهای مدل اطلاعات ساختمان عبارتند از: مدیریت اسناد و مدارک پروژه (۲D)، مدل سهبعدی غنی از اطلاعات (۳D)، مدل مدیریت اطلاعات زمانی (۴D)، مدل مدیریت اطلاعات هزینهای (۵D)، مدل اطلاعات مدیریت اداره و نگهداری (۶D) و مدل مدیریت انرژی پایدار (۷D). از میان ابعاد مختلف مدل اطلاعات ساختمان، ابعاد ۴D و ۵D از اهمیت مدیریت پروژهای قابل توجهی در پروژهها بر خوردارند و از ابزارهای مهم فناوری در مدیریت محسوب میشوند. بعد چهارم مدل اطلاعات ساختمان، به معنی اتصال برنامه زمانبندی به مدل اطلاعات سه بعدی است. ساخت مدلهای ۴D به ذینفعان پروژههای ساختمانی (معماران، مهندسین، پیمانکاران، کارفرمایان و سرمایه گذاران) این امکان را میدهد تا با تجسم و مشاهده اتفاقات و رویدادها در پیشرفتهای عملیات اجرایی در طول چرخه حیات پروژه، تصمیمهای مناسب مدیریتی و اجرایی را اتخاذ نموده و با مشاهده تصاویر مجازی از واقعیتی که در آینده روی میدهد و همچنین با رصد اتفاقات جاری از هدر رفتن زمان و هزینه جلوگیری نمایند. بعد پنجم مدل اطلاعات ساختمان، با برقراری اتصال مدل با اطلاعات هزینهای مرتبط با اجزاء مدل چهار بعدی اطلاعات ساختمانی (۴D)، ایجاد میشود. این مدل ذینفعان مختلف پروژه (معماران، مهندسین، پیمانکاران، مالکان، سرمایهگذاران، تأمینکنندگان مالی) را قادر میسازد تا میزان پیشرفت عملیات اجرایی و هزینههای پروژه را در طول زمان، قبل از شروع پروژه مشاهده و برنامهریزی کرده و با شروع پروژه، بر جریان مالی و زمانی پروژه کنترل و نظارت نمایند. این تکنیک مدیریت پروژه متمرکز فناوری بیم (BIM)، پتانسیل بهبود مدیریت تحویل انواع پروژه، با سایزها و پیچیدگیهای مختلف را دارد.
فناوری VDC، مدیریت یکپارچه مدلهای عملکردی چند دیسیپلینی پروژههای طرح و ساخت است. VDC، شامل محصول پروژه، فرایندهای کاری و سازمان تیمهای طراحی، اجرا و بهرهبرداری، برای پشتیبانی شفاف از اهداف سرمایهگذاری در حوزه کسب وکار است. فناوری VDC امکان مدلسازی و شبیهسازی کلیه مراحل اجرای پروژه از مرحله طراحی تا پایان مرحله ساخت را در یک فضای دیجیتالی و بصورت کاملاً یکپارچه فراهم میآورد. با استفاده از این فناوری، پروژه از لحظه خلق ایده تا پایان مراحل ساخت بهصورت مجازی با کلیه جزئیات مهندسی و اجرایی بهصورت سهبعدی ساخته میشود. این مدل مجازی سهبعدی نه تنها حاوی کلیه اطلاعات مهندسی و اجرایی اجزای طرح است، بلکه اطلاعات زمانبندی و هزینه اجرای کار را هم با خود دارد. به این ترتیب، با استفاده از این فناوری امکان مدیریت یکپارچه پروژه و تسلط همه جانبه بر زوایای مختلف پروژه فراهم میشود. ساخت مجازی (Virtual Construction) فرصت گرانبهایی را فراهم میآورد تا قبل از اقدام به ساخت و درگیر شدن در عملیات اجرایی، روشهای اجرا و امکانات و موانع اجرایی به روشنی بررسی شده و برنامهریزی گردد. کلیه عوامل پروژه شامل بدنه فنی کارفرما، طراح، پیمانکار اصلی، پیمانکاران جزء و سازندگان میتوانند در کنار هم با استفاده از امکانات شبیهسازی مجازی مراحل ساخت، به همفکری و حل و فصل مشکلات و موانع اجرایی پرداخته و اثرات متقابل تصمیمات خود را قبل از شروع اجرا ارزیابی کنند. فرایند ساخت مجازی امکان مجسمسازی طرح، مرور مراحل ساخت، برنامهریزی تجهیز کارگاه و برنامهریزی توالی عملیات اجرایی را فراهم میآورد و میتوان به کمک آن، بسیاری از مشکلات اجرایی طرح، که میتواند ریشههای مختلفی داشته باشد، را قبل از وقوع شناسایی کرد. بدین ترتیب، یک محیط کاری ایمن، با کمترین اشتباه، دوباره کاری و ریسک، و بیشترین سود فراهم خواهد گردید. پیادهسازی و بکارگیری فناوری VDC در صنعت ساخت که در گذشته با چالشهای تکنیکی مختلف روبرو بود، امروزه بهواسطه رشد و ارتقا صورت گرفته در حوزه فناوری بیم (BIM) در زمینههای مختلف فنی، اجرایی، زمانی، مالی، نظارتی و بهرهبرداری امکانپذیر شده است.