در سالهای اخیر شرکتهای نرمافزاری بیشتری خدمات خود را در فضای ابری (cloud) ارائه میدهند. در این راستا نرمافزار اسکایسیو (SkyCiv) امکان طراحی و تحلیل سازهها را در فضای ابری ایجاد کرده است که گامی بلند در راستای خدمات استفاده از نرمافزارها به حساب میآید.
بیمانا: نرمافزار اسکایسیو (SkyCiv) از قابلیتی جدید نسبت به نرمافزارهای تحلیل سازه برخوردار است. در فضای ابری این نرمافزار، طراحی طبق آخرین ویرایشهای آییننامههای طراحی کشور آمریکا و اروپا انجام میشود. این ویژگی جدید، بر پایه آخرین آئیننامههای انجمن ساخت سازههای فولادی آمریکا (AISC[۱]) امکان بررسی کفایت مقاطع بر اساس طراحیهای صورت گرفته را فراهم میسازد. به این شکل کاربران میتوانند تحلیل سازه خود را به وسیله نرمافزار انجام داده و سپس پس از انجام فرآیند طراحی نتایج را مشاهده کنند.
گفتنی است عرضه این قابلیت جدید در آینده نزدیک بر اساس آییننامههای مطرح دیگر دنیا همچون آییننامههای کانادایی، انگلیسی و استرالیایی نیز انجام خواهد شد.
حل مشکل بروزرسانی آییننامهها
یکی از مشکلات مهندسان ساختمان عدم بروزرسانی سریع نرمافزارها پس از تغییر آییننامههای طراحی است. از سوی دیگر شرکتهای مهندسی مجبور هستند تا مبالغی را بابت بروزرسانی این نرمافزارها پرداخت کنند. همچنین استفاده از آییننامههای قدیمی مانع از اطمینان خاطر نسبت به مطابقت المانهای طراحی شده بر اساس جدیدترین آییننامههای طراحی میشود.
هماکنون نسخه رایگان و یکپارچهای از نرمافزار اسکایسیو (SkyCiv) ارائه شده که قابلیت ارائه دادههای طراحی در یک جدول را داشته که با رنگهای قرمز و سبز علامتگذاری میشوند. به این شکل المانهای دارای مشکل مشخص شده و با این شیوه از مطابقت طراحیها را با آییننامههای جدید اطمینان حاصل میشود.
به گفته مدیر اجرایی نرمافزار اسکایسیو (SkyCiv) مشکل فوق در ویرایش جدید نرمافزار که بر پایه فضای ابری بنیان گذاشته شده به شکل مناسبی حل شده است. او میگوید: «پس از اینکه آئیننامهها و استانداردها بروز شوند، فرآیند راهاندازی مجدد به شکلی سریع و بدون هیچگونه هزینهای انجام میگیرد. با این ویژگی مهندسان سازه میتوانند با اطمینان از صحت انجام فرآیند طراحی ساختمانها بر اساس آخرین استانداردهای روز دنیا به کار خود ادامه دهند.»
مفهوم فضای ابری
شاید اولین مفهومی که از واژه “فضای ابری” و “پایه-ابری[۲]” در ذهن شکل میگیرد، یک فضای مجازی رایگان در محیط اینترنت باشد که امکان کپی کردن فایلها و حفظ اطلاعات در آن وجود دارد. فضایی مجازی که از هر نقطه از جهان با یک ارتباط اینترنتی ساده در دسترس بوده و از نقطه نظر امنیتی نیز در جایگاه ممتازی قرار دارد.
اما واقعیت آن است که این تنها قسمتی از یک حقیقت گسترده است. امروزه با توجه به نیازهای سختافزاری جدیدی که در دنیای نرمافزاری وجود دارد و نیز با توجه به مشکلات خرید، دانلود و نصب نرمافزارهای مهندسی، امکان استفاده از “فضاهای ابری” به شکل دیگری نیز فراهم شده است. بهعنوان مثال شرکتهایی که خدمات مهندسی خود را ارائه میکنند میتوانند در بستری مناسب بر پایه-ابری، امکان سرویسدهی بهتری را به مشتریان خود داشته باشند. در این حالت تنها یک ارتباط اینترنتی ساده نیاز است تا مهندس طراح به نرمافزار مهندسی و مدل پروژه خود دسترسی پیدا کند. از سوی دیگر این نرمافزارهای مهندسی با ارائه آییننامههای جدید طراحی، خود را به شکل سریعی بروز نموده و امکان سرویس دهی به مشتریان خود را با در نظرگیری آخرین استانداردها فراهم میسازند. همچنین باید به این نکته مهم اشاره کرد که یکی از مراحل مهم در بستر فناوری BIM، مرحله “تحلیل و طراحی سازهها” میباشد. همینک این مرحله نیز میتواند در بستر “پایه-ابری” نقش گیرد. به این شکل که با استفاده از یک مرورگر اینترنت و با استفاده از یک تبلت ساده میتوان به مجموعهای از اطلاعات تحلیل و طراحی پروژه دست پیدا کرد.
[۱] American Institute of Steel Construction
[۲]Cloud-Base
تهیه شده توسط:امیرحسین میرکوشش
در این مقاله پل سورین (PAUL SURIN) از جمله اعضای موسسه مهندسی و تکنولوژی (IET) به تشریح نقش مدیریت اطلاعات ساختمان در صنعت ساختمان میپردازد. وی ارزیابیهایی به جهت غلبه بر مشکلات اجرایی و نیز حفاظت از محیط زیست ارائه میدهد.
بیمانا: آخرین ضربالاجل دولت برای استفاده از سطح دوم فناوری بیم (BIM) در پروژههای عمومی بریتانیا فرارسیده است. حال سئوالی که همه فعالان صنعت ساختمان از خود میپرسند این است که گام بعدی چیست؟ نقش مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) در مسایل محیط زیست و ساختمان پایدار چیست؟ ضرورت استفاده از فناوری بیم(BIM) را در ساختمانسازی چیست؟
من در بسیاری از جلسات شرکت کردهام و همواره با مجادلاتی و انتقادهایی مشابه این جملات روبرو میشوم. “ما سالهاست که کار ساختوساز مسکن را انجام میدهیم”؛ “ما خودمان میدانیم چهکار کنیم”؛ “ما نیازی نداریم شما به ما بگویید چگونه یک خانه را بسازیم”. حال در پی این جملات اعتراضی این سئوال برای من پیش میآید که اصلاً چرا باید در مورد مشکلات اجرایی صنعت ساختمان، این همه بحث و مناظره داشته باشیم؟
اختلاف در طراحی تا اجرا
شواهد نشان میدهد که در عمل ساختمانها آنگونه که در طراحی از آنها انتظار میرود، تکمیل و اجرا نمیشوند. تنها با نگاهی به مطالعات اخیر، اختلاف حیرتآور میان آنچه طراحی میشود و آنچه ساخته شده است، مشخص است. در طراحی از ابتدای کار با مباحث و مشکلات مربوط به انرژی درگیر میشویم. علاوه بر این در برقراری ارتباط طراحی کلگرا و جزءگرا نیز با مشکلاتی روبرو هستیم.
طراحان ما در مورد قابلیت اجرایی طرحهای خود حساسیتی ندارند و این موضوع بر روی اجرای کار و مخصوصاً اجرای جزئیات معماری تأثیرگذار بوده است. البته ۲۰ سال پیش از این ممکن بود این شیوه قابل قبول بوده باشد اما اکنون دیگر نیازهای صنعت ساخت را برآورده نمیکند. در پایان دقت و جدیت در طراحی، نصب و راهاندازی خدمات در خانههای ما تقریباً غایب است.
هماکنون ۴۰ درصد از سهم آلودگی محیطزیست جهانی مربوط به ساختمانها است. علاوه بر این ساختمانهای مسکونی به تنهایی بالغ بر ۲۵ درصد انرژی را مصرف میکنند. با توجه با این آمارها است که دولت بریتانیا استراتژیهای ساختوسازی را طراحی کرده است که هدف آن کاهش ۳۳درصدی در هزینههای ساخت و کاهش ۵۰درصدی انتشار گازهای گلخانهای تا سال ۲۰۲۵ است.
موارد بالا از جمله عوامل مهمی است که به تقویت همکاریها برای کاهش انتشار کربن و کاهش هزینهها میانجامد. بهرهبرداری از نقش مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) و بهویژه بکارگیری راهحلهای موثر آن در بهبود مصرف انرژی و تکیه بر نیروی باکفایت از ابتدا تا انتهای پروژه، آلودگی زیستمحیطی و هزینه را به طور چشمگیری کاهش میدهد. اهمیت نقش مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) باید برای همه گروههای درگیر در پروژهها توجیه شود.
“بهرهبرداری از نقش مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) و بهویژه بکارگیری راهحلهای موثر آن در بهبود مصرف انرژی و تکیه بر نیروی باکفایت از ابتدا تا انتهای پروژه، آلودگی زیستمحیطی و هزینه را به طور چشمگیری کاهش میدهد.”
من معتقدم که این کار بسیار مهم است و باید از نوآوری در صنعت ساختوساز و مسکن استقبال کنیم. نوآوری در صنعت ساختوساز برای تحول صنعت بریتانیا، ارزشگذاری در سراسر زنجیره تأمین و خشنودی کارفرما از نتیجه کار بسیار ضروری است. توجه به نوآوری و مدلسازی، به افزایش موفقیت و رضایت کارفرمای اصلی و مالکان آینده این ساختمانها منجر خواهد شد و به صنعت ما اعتبار میبخشد.
علیرغم اهمیت نوآوری در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، کاربرد آن در صنعت ساختوساز آسان نیست. نوآوری باید منظم و حساب شده باشد و اندازهگیری و کنترل شود. نوآوری در صنعت ساختمان میتواند استاندارد شود، البته به این شرط که به مثابه یک پروسه در نظر گرفته شود. به همین دلیل است که باید از نقش مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) در صنعت ساختمان، بدون توجه به قیمت، ماهیت و کاربری استفاده شود. من معتقدم اگر شرکتها، نوآوریهای مشابه فناوری بیم (BIM) را به کار ببرند از مزایای زیر بهرهمند خواهند شد:
الف) ادغام بهتر فرآیندهای مدیریتی شرکت در راستای اهداف کلان شرکت؛
ب) بهبود در رقابت شرکت در بازههای میانمدت و بلندمدت؛
ج) بهبود فعالیتها و همکاری بین اعضا و کاهش فعالیت بیهوده در سازمان؛
د) سازماندهی در انجام فرآیندها و کاربردی کردن دانشهای جدید؛
ه) استقبال و اتخاذ فناوریهای جدید و از همه مهمتر کسب رضایت مشتری که خود به معنای کسب فرصتهای جدید شغلی است؛
نقش مدیریت اطلاعات ساختمان در پایان دادن به نقص عملکرد اجرایی
دیجیتالسازی و مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM)، به تحویل پروژههای بیشتر در زمان مقرر و با بودجه تعیین شده کمک میکند و همچنین مشکلات اجرایی را به حد ناچیزی میرساند.
“دیجیتالسازی و مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM)، به تحویل پروژههای بیشتر در زمان مقرر و با بودجه تعیین شده کمک میکند.”
چگونه این امر میسر میشود؟ با همکاری بهتر بین زنجیره تأمین و همه کسانی که از مراحل اولیه پروژه درگیر کار هستند. همه اعضا باید به چگونگی ساخت ساختمانها و هزینه ساخت، نگهداری و دوام ساختمان، از جمله صورتحساب دقیق مقادیر، برنامههای ساخت و تحویل پروژه، دسترسی داشته باشند. سهولت انتقال دانش به مفهوم برقراری ارتباط نزدیکتر است. بین تولیدکنندگان محصول، طراحان، سازندگان، بازاریابان، متصدیان و کسانی که مسئولیت حفظ و نگهداری ساختمان را بر عهده دارند، این امر به هر گروه در درک بهتر چالشهای گروه دیگر کمک میکند.
تهیه شده توسط:شیدا محمودی
بیمانا: شرکت آتودسک (Autodesk) نسخه ۲۰۱۸ نرمافزار رویت (Revit) را عرضه کرده است. به گزارش بیمانا نسخه جدید این نرمافزار در راستای ارائه ابزارهای طراحی BIM جهت توسعه فضاهای همکاری بین کارگروههای مختلف مهندسی و نیز ارائه سطح بالایی از خدمات در راستای نیازمندیهای ساخت و نصب قدمهای بزرگی برداشته است.
جیم لینچ (Jim Lynch) نایب رئیس BIM در شرکت آتودسک گفت: «نسخه ۲۰۱۸ نرمافزار رویت از آن جهت که بهعنوان بخشی از یک نمونه بنیادین BIM محسوب شود، به شکل مناسبی بهینهسازی شده است. این نمونه بنیادین BIM به بخشهای اصلی مهندسی شامل معماری، تأسیسات مکانیکی، الکتریکی و سازه خدمترسانی کرده و به برآورد مصالح اصلی تأسیسات مکانیکی و الکتریکی، فولاد و بتن کمک میکند.»
وی افزود: «با این کار طراحان، صنعتگران و پیمانکاران میتوانند تا سطح جزئیات بیشتری در مدل داشته باشند که به فرآیند ساخت، شکل یکپارچهتری میدهد.»
همچنین شرکت آتودسک قصد دارد جهت کاهش خطاها نسبت به بهبود جریان کاری بین مهندسان سازه و طراحان جزئیات فولادی همت بگمارد. این خود منجر به آن خواهد شد تا برآوردها و مدلسازیهای جزئیات به شکل دقیقتری صورت پذیرد.
همچنین کاربران نرمافزار رویت در نسخه جدید میتوانند اتصالات فلزی بین ستونها، تیرها و مهاربندیها را با استفاده از قابلیتهای مدلسازی هوشمند و سفارشی نرمافزار ایجاد نمایند. ازسویدیگر با استفاده از پلاگین یا افزونه اتصالات فولادی در رویت یا “Steel Connections for Revit” میتوان به بیش از یکصد اتصال جدید برای مدلسازی اتصالات فولادی همراه با جزئیات دقیق دست پیدا کرد. هماکنون مهندسان با استفاده از قابلیتهای نسخه جدید نرمافزار رویت میتوانند علاوه بر مدلسازی قابهای فلزی در محیط BIM، نسبت به مدلسازی صدها نوع اتصال فلزی به همراه جزئیات مربوطه اقدام نمایند. این خود میتواند نسبت به یک ارتباط پیوسته نرمافزاری بین نرمافزارهای Revit و Autodesk Advance Steel منجر شود تا فرآیند ساخت جزئیات فلزی به صورت خودکار صورت پذیرد و مدلهای BIM جهت فرآیند ساخت مهیا شود.
از دیگر ویژگیهای نسخه ۲۰۱۸ نرمافزار رویت تنوع در مدلسازی “آرماتورها” است. این به آن معنا است که امکان مدلسازی آرماتورها بهصورت دقیقتر برای اشکال غیراستاندارد المانهای بتنی ایجاد شده است. اکنون مدیریت گرافیکی قیود آرماتور در نماهای سهبعدی قابل دسترس بوده و به کاربران این امکان را میدهد تا مدلهای کاملی را با سرعت بیشتری تولید کنند. اکنون کاربران میتوانند از نرمافزار رویت بهمنظور تبدیل طراحی المانهای بتنی بدون آرماتور به المانهای بتنی به همراه آرماتورها و جزئیات استفاده کنند که خود میتواند به فرآیند ساخت منجر شود. بنابراین ایده همکاری نزدیک بین مهندسان “طراح سازههای بتنی” و “سازندگان سازههای بتنی” در بستر BIM محقق میشود.
از سوی دیگر ارتقاء صورت گرفته در نسخه جدید نرمافزار در فرآیند مدلسازی المانهای تأسیساتی، مکانیکی و الکتریکی، به کاربر کمک میکند تا المانهای آماده ساخت را به شکل مؤثرتری با استفاده از امکانات مسیریابی مدل کند. اکنون این نسخه نرمافزار از مدلسازی همراه با جزئیات المانهای شیبدار لولهای نیز پشتیبانی میکند.
بعضی دیگر از پیشرفتها در زمینه طراحی و مدلسازی مکانیکی در نسخه جدید نرمافزار صورت پذیرفته است. این پیشرفتها به کاربران کمک میکند تا به وسیله تنظیمات هوای بیرونی با توجه به فضاها و نوع ساختمان معرفی شده توسط کاربر، نیازهای اولیه انرژی را به نحو مؤثرتری در نظر گیرند.
از سوی دیگر در نسخه جدید نرمافزار المان“Multistory Stair” برای مدلسازی سریعتر و آسانتر برجهای پلکانی پیچیده در ساختمانهای دارای طبقات زیاد در نظر گرفته شده است. درواقع میتوان سازه یک پله را با اتصال دو سر آن به ترازهای ارتفاعی مورد نظر در طبقات مدل کرده و سپس آن را به کل ساختمان تعمیم داد.
علاوه بر ارتقاء در امکان مدلسازی پلهها در نسخه جدید نرمافزار، “ابزار مدلسازی نردهها” برای ساختمانهای چندین طبقه نیز دارای پیشرفت قابل توجهی شده است. این قابلیت به طراحان کمک میکند تا فرآیند نردهکشی راه پلهها را تنها با یک کلیک برای کل برج پلکانی انجام دهند. همچنین امکان اعمال تنظیمات پله از یک طبقه به کل طبقات فراهم شده است. در ادامه حتی میتوان نردهکشی را به المانهایی نظیر توپوگرافی افزود تا حصارکشی، موانع جادهای و نردههای بیرون ساختمان را نیز مدل کرد.
از سوی دیگر در نسخه قبلی نرمافزار رویت یعنی ویرایش ۲۰۱۷.۱ ، امکان “Dynamo Player” عرضه شده بود اما در نسخه جدید نرمافزار رویت، امکان اجرای کد دستوری که در رابط برنامهریزی گرافیکی Dynamo ساخته میشود نیز فراهم آمده است. این کار برای سادهتر کردن اجرای کدهای دستوری برای کاربران بوده که توسط آن، قابلیتهای رویت را میتوان توسعه و ارتقاء بخشید.
همچنین در نسخه ۲۰۱۸ نرمافزار رویت قدرت پارامترهای سراسری افزایش داده شده که این خود باعث میشود تا اهداف طراحی هوشمند در مدل لحاظ گردیده و همچنین میتواند در اندازههای مربوط به قطر، شعاع و دیگر”محدودیتهای همارزی ” نیز اعمال شود.
قابلیت جدید “لینک مدل جهت هماهنگی ” در نرمافزار رویت، کاربران را قادر میسازد تا از یک فایل نرمافزار Navisworks بهعنوان یک لایه مدلسازی شده در نرمافزار رویت استفاده کنند. واضح است که قابلیت مذکور امر هماهنگی با تیمهای بیرونی که ممکن است با نرمافزار رویت کار نکنند را آسانتر میسازد. اکنون نرمافزار Revit 2018 شامل برنامه زمانبندی و پارامترهای افزودنی برای لینکها و گروهها بوده که به کاربران برای درک بهتر و ارائه فهرست المانهای پروژه یاری میرساند.
همچنین در ویرایش حاضر نرمافزار رویت از فرمت فایل SAT و همچنین نرمافزار Rhino پشتیبانی میشود تا اتصال “طراحی مفهومی” به “محیط طراحی رویت” تسهیل شود.
تهیه شده توسط:علیرضا نویدمقدم
بیمانا: نسخه جدید نرمافزار آتودسک از سرویس طراحیviz استفاده میکند که این سرویس توانایی پشتیبانی از دستگاههای Oculus Rift و HTC Vive را دارد. به گزارش بیمانا نرمافزارAutodesk Live یک سرویس مبتنی بر ابر اطلاعاتی است که مدلهای رویت را تنها با یک کلیک به محیط تعاملی برای بازی، تبدیل میکند.
در نسخه جدید بتای این نرمافزار تنها با یک کلیک، طراحی ساختمان به واقعیت مجازی با VR، تبدیل خواهد شد که میتوانند در دستگاه های Vive HTC یا Oculus Rift، مورد استفاده قرار گیرند.
این روش جدید نحوه استفاده از واقعیت مجازی، طراحی ها را تغییر خواهد داد. به این صورت که دستگاه کنترل در دستان کاربر اعم از معمار، مهندس یا متخصص طراحی، قرار خواهد گرفت. در ادامه این موضوع به گروه برای اتخاذ تصمیمات درستتر و سریعتر در مرحله طراحی و دقیقاً در زمانی که بیشترین اثرگذاری را خواهد داشت، یاری خواهد رساند.
طبق اعلام شرکت آتودسک، نسخه بتای جدید واقعیت مجازی به صورت خودکار در دسترس کاربران قدیمی قرار خواهد گرفت.
تهیه شده توسط:مهرداد یاوری
با ترکیب نرمافزارهایLandCADD و KeySCAPE، ابزاری یکپارچه و قدرتمندی به دست معماران رسیده است تا تمام مراحل کاری از ایده تا ساخت، به صورت خودکار انجام شود.
بیمانا: در این محیط کاربری، توان طراحی و محوطه سازی نرمافزار KeySCAPE با امکانات سهبعدیسازی پیشرفته، مدلسازی سطح و بررسی مکان و امکانات آبیاری نرمافزار LandCADD، تلفیق شده و ابزاری کارآمد به دست معماران و طراحان محوطهسازی داده شده است.
بنا به گفته سازندگان، این نرمافزار ترکیبی میتواند معماران را در جهت خودکارکردن فرآیند تبدیل سریع طرحهای محوطهسازی، به نقشه های کامل دوبعدی و سهبعدی، همراهی کند. ضمن اینکه میتوان از این نرمافزار در کنار محصولات دیگری Autodesk همانند AutoCAD و Revit و یا به صورت مستقل استفاده کرد.
اریک رابینسون (Eric Robinson) مدیر عامل شرکت معماری رابینسون در مورد نرمافزارهای KeySCAPE و LandCADD، اظهار مینماید: «با مجموعه ای از توانمندیهای متفاوتی که در زمینه مدلسازی زمین، محوطه، تحلیل، ایجاد مستندات و همچنین تهیه طرحهای حرف های در زمینه کاشت گل و گیاه و همچنین نحوه آبیاری که به طراحان ما میدهد، پروژهها تا ۵۰ درصد سریعتر از قبل انجام میشوند. با استفاده از این ابزار دیگر کارهای خسته کننده به صورت خودکار انجام خواهد شد که این خود باعث افزایش بهرهوری میگردد. از سوی دیگر میتوانیم نقشههای طراحی شده را در سراسر ایالات متحده با مشتریان خود، به اشتراک بگذاریم.»
تهیه شده توسط:مهرداد یاوری